achtergrond

De conferentie werd georganiseerd in het kader van het Europese project Buying for Social Impact (BSI) door stichting De Omslag in samenwerking met de gemeente Amsterdam, de Sociaal Werkkoepel, Buy Social, NEVI en PIANOo. We verwelkomen bijdragen van MVOI-experts, PSO-Nederland en vele anderen. Het Europese BSI-team bestaat uit een netwerk van deskundigen voor overheidsopdrachten en sociale economie in 15 EU-landen.

Inkoop is een krachtig middel om mensen mee te laten doen in de maatschappij. Daar ligt ook de passie van stichting De Omslag.
De Omslag heeft onderzoek gedaan naar de toepassing van de sociale paragraaf bij de inkoop door overheden. Conclusie: het is geïmplementeerd, maar de uitvoering laat nog op zich wachten.

opening en presentaties

Bart Krull (Social Enterprise.nl en dagvoorzitter) en Corine van de Burgt (directeur st. De Omslag) verzorgen de aftrap.

politiek
Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink vertelt over de stevige woorden in het coalitieakkoord. Samen met bedrijven en organisaties moet wil hij impact vergroten. Er moet nog veel gebeuren, waaronder afspraken over inkoop. Het gaat om 2,2 miljard gemeente Amsterdam. De wethouder heeft de aanbestedingsregels regelmatig vervloekt, maar ziet uit naar het resultaat van de dag: het delen in nieuwe strategieën en daarmee de sociale opbrengst vergroten.

overheid
Maarten Schuring, secretaris Generaal BZK, benadrukt de kansen voor banen die door inkoop door het rijk gerealiseerd kunnen worden. Dit idee krijgt vat op overheden, maar er blijft veel druk liggen op de financiële kant. Hij roept op tot opschalen; het inkoopvolume ofwel groot geld vraag om groot aanbod. Dus durf groot te denken, verbind je aan grote partijen en ga op de brede strook rijden.

europa
Natalia Fiedziuk (Europese commissie) onderstreept het belang van sociaal aanbesteden voor de Europese Commissie. Publiek aanbesteden is een belangrijk instrument voor social impact. Dit wordt breed opgevat, ook als antwoord om met sociale uitdagingen om te gaan. Het valt op dat de cultuur rond inkopen moet veranderen: transparantie, open naar de markt en marktconsultaties zijn belangrijk. Er moet meer bewustzijn, kennis en (technische) ondersteuning zijn; zekerheid maakt het verschil voor de inkopers.

wetenschap
Elisabetta Manunza deelt haar kennis over sociaal ondernemerschap en “dus” ook sociaal opdrachtgeverschap. Overheden kopen in in dienst van de samenleving. Wat houdt dat in: duurzaam en rechtvaardig gedrag van de aanbestedende overheid? Ze merkt op dat we dikwijls blijven hangen aan het economisch model. Er is dus wel een strijd tussen sociale waarden en de interne marktregels en het aanbestedingsrecht. Volgens Manunza moet de focus niet zijn op inkoop maar op het goed uitvoeren van sociaal beleid.

Javier Mendoza Jimenez schetst hoe het proces van public procurement taai kan zijn. Javier heeft een kaartspel ontworpen. Hij licht toe hoe wetgeving ervoor zorgt dat sociale ondernemingen nodig zijn om te voldoen aan de gestelde voorwaarden. De ervaring in Barcelona is dat een gebrek aan kennis en zekerheid huiver veroorzaakt. Kan ik dit doen, mag dat, is dat niet in strijd met de vrije markt competitie? Daarom ontwierp hij een handleiding voor voorbehouden aanbesteding: learning the rules of the game. Dit en het delen in kennis en bekendheid van sociale ondernemingen verlaagt de drempel.

Tips van directeuren van sociale ondernemingen:

• Doe die marktverkenning
• Stel kwaliteit boven prijs, gun niet aan de prijsvechters
• Faciliteer het vinden en inzetten van de doelgroepen.

conclusie: Het gaat erom dat je weet wat je doel is

Er is vaak een spanningsveld tussen de letter en de geest van de wet. De druk vanuit accountancy is soms groot. Dat leggen we onszelf op, want de aanbestedingswet is helemaal niet zo beperkend. De overheid moet zo veel mogelijk maatschappelijke meerwaarde realiseren; dat is de bedoeling van Artikel 1.4 lid 2. Strikt genomen zijn de regels geen belemmering sociaal inkopen. In een tweetal workshop rondes werden de belangrijkste thema’s met elkaar uitgediept.

waardevolle dag

De dag werd afgesloten met de conclusie dat het een waardevolle dag was, in alle opzichten. Goed dat de sociale doelstellingen van sociaal inkopen zo werden belicht. Duidelijk werd het belang van professioneel opdrachtgeverschap. Het is misschien complex, maar het delen in kennis en mogelijkheden delen helpt. Dat is in ieder geval goed gelukt tijdens deze conferentie. We hopen dat we zo met elkaar op kunnen leren, samen met andere steden en landen. Dat sociaal inkopen en aanbesteden echt een beweging gaat worden.

Als je vanuit de top steun geeft, levert dat veel resultaat op #sociaal inkopen #tip Maarten Schuring (BZK)

De belangrijkste thema’s werden in twee rondes workshops uitgediept. Hieronder treft u alle presentaties, zowel van het plenaire deel, als uit de workshops.

Plenair presentatie 1: prof. dr. Elisabetta Manunza

Plenair presentatie 2: Javier Mendoza Jimenez

Workshops:

Workshop 1: Voorbehouden opdrachten

Workshop 2: Case study Barcelona

Workshop 2: Sociaal inkopen gemeente Utrecht

Workshop 2: Best Practice Cycloon

Workshop 3: De Amsterdamse aanpak

Workshop 4: Proeftuin Sociaal Inkopen

Workshop 5: Inclusief ondernemerschap

Workshop 6: Social return als katalysator deel 1

Workshop 6: Social return als katalysator deel 4

Workshop 7: Juridische mogelijkheden